De Witte Watermolen | Ambachtelijke bedrijvigheid aan de Sint-Jansbeek in Arnhem

Arnhem is in de vroege middeleeuwen ontstaan in het dal van de Sint-Jansbeek. Het dal wordt omgeven door de heuvels van de Veluwse stuwwallen en heeft een uniek grondwatersysteem. De Witte Watermolen is de laatste herinnering aan de ambachtelijke bedrijvigheid die hier later in de middeleeuwen ontstond. Ooit stonden hier zeker elf watermolens. Ze leverden meel, lijnolie, papier en meer. De beek was niet alleen een energiebron voor de boeren en de molenaars. Hij vormde ook bodemafzettingen aan het einde van het dal waarop de vestingstad Arnhem werd gebouwd en de stadsgracht kreeg zijn water vanuit de beek.

Meer dan vijf eeuwen geleden werd de huidige Witte Watermolen aan deze beek gebouwd. Op dezelfde plek werd toen al lange tijd graan gemalen, de geschiedenis van zijn voorgangers gaat namelijk terug tot zeker 1281. Dat het rad van deze historische watermolen nog regelmatig draait is van belang, want een molen in stilstand komt snel in verval. Van de andere molens resten alleen een paar watervallen in park Sonsbeek. De Witte Watermolen is daarmee uniek, het enige werkende monument voor een bijzondere geschiedenis. Daarover, en over de vroegere bedrijvigheid in het beekdal, leest u alles in dit boek.